21 Απριλίου 2010

Οι δημόσιοι υπάλληλοι, η παράνομος απεργία και ένας ποιητής...


του ΝΙΚΟΥ ΖΑΡΤΑΜΟΠΟΥΛΟΥ

Το ΠΑΜΕ τολμά να καλέσει τους δημόσιους υπάλληλους σε 48ωρη απεργία, για την Τετάρτη και την Πέμπτη 21 και 22 Απριλίου 2010, παρά το γεγονός ότι η ΑΔΕΔΥ έχει προκηρύξει μόνο 24ωρη απεργία. Καλεί τα πρωτοβάθμια δημοσιοϋπαλληλικά σωματεία να πάρουν αποφάσεις για 48ωρη, αν και από τον νόμο δεν έχουν αυτό το δικαίωμα, αλλά και τους δημ. υπαλλήλους ατομικά να απεργήσουν και την Τετάρτη ακόμη κι αν δεν καλύπτονται από απόφαση του συλλόγου τους ή την ΑΔΕΔΥ. Τους καλεί προφανώς να επιβάλουν από τα κάτω στη συμβιβασμένη ηγεσία της ΑΔΕΔΥ την κλιμάκωση του αγώνα για την υπεράσπιση των στοιχειωδών πλέον εργασιακών δικαιωμάτων μας που απειλούνται θανάσιμα από τη συμμορία Κυβέρνησης-ΕΕ και ΔΝΤ.

Βρίσκω ενδιαφέρον και θετικό αυτό το κάλεσμα του ΠΑΜΕ, και ελπίζω να αποτελέσει ένα βήμα ώστε να αφυπνιστεί η βάση των δημοσίων υπαλλήλων και να ξεφύγει από τον ζουρλομανδύα που πάνε να της φορέσουν με τη συνενοχή των συνδικαλιστικών ηγεσιών. Ωστόσο θα μπορούσε κανείς να ασκήσει κριτική στο ΠΑΜΕ ότι δεν έχει κάνει την κατάλληλη προετοιμασία και δεν έχει υποστηρίξει αρκετά αυτό το βήμα, ενώ παράλληλα συνεχίζει να υποτιμά και αποφεύγει να οργανώνει πραγματικές συσπειρώσεις και διεργασίες στη βάση των εργαζόμενων. Για να κάνουν οι εργαζόμενοι ένα τέτοιο βήμα θα πρέπει να έχουν αναλάβει οι ίδιοι την ευθύνη της δράσης τους κι όχι απλώς να ακολουθούν το κάλεσμα μιας ηγεσίας, και μάλιστα μη ορατής...


Με αυτά και μ' αυτά μια τόσο σημαντική πρόταση κινδυνεύει να περάσει απαρατήρητη. Τέλος πάντων, είναι ώρα μάχης και αποφασίζω να ακολουθήσω το κάλεσμα του ΠΑΜΕ που εκφράζει ακριβώς την αναγκαιότητα να κλιμακώσουμε τον αγώνα, τώρα ειδικά που στα ανθρωποφαγικά μέτρα εναντίον των εργαζομένων προστίθεται η κατεδάφιση του ασφαλιστικού συστήματος. Κι ας έρθουν άμα θέλουν οι διοικήσεις να μας πουν ότι απεργήσαμε παράνομα. Η μαζική μας συμμετοχή θα τους κόψει τον βήχα και θα αποτρέψει το ενδεχόμενο ατομικών πειθαρχικών διώξεων... Κι ας ελπίσουμε ότι η διάθεση κλιμάκωσης θα μεγαλώσει και θα προχωρήσει, θα μετατραπεί σε ένα μεγάλο μέτωπο εργαζομένων εναντίον της κυβερνητικής πολιτικής.

Επειδή όμως η ιδέα αυτή της "παράνομης" και "άγριας" απεργίας χρειάζεται τη μαχητική μας υποστήριξη, χρειάζεται και τα παραδείγματα, γιατί τίποτα στο εργατικό και συνδικαλιστικό κίνημα δεν είναι ακριβώς καινούργιο. Έτσι θυμήθηκα μια παλιά, αλλά παραδόξως επίκαιρη ιστορία...

Τέλη του 1927, αρχές του 1928. Η νεοσύστατη ΣΔΥ (πρόδρομος της σημερινής ΑΔΕΔΥ), στην οποία δεν αναγνωρίζεται από το καθεστώς ούτε η συνδικαλιστική υπόσταση, ούτε το δικαίωμα της απεργίας, αρχίζει να κάνει τα πρώτα της δυναμικά βήματα. Στις 29-12-27 οι δημόσιοι υπάλληλοι απεργούν "παράνομα" προκειμένου να πραγματοποιήσουν τη Γενική τους Συνέλευση, και για τον σκοπό αυτό η Συνομοσπονδία προμηθεύει τους απεργούντες με κείμενο κοινής απολογίας.

Η κυβέρνηση και σύσσωμη η αστική πολιτική τάξη φρίττει και αγανακτεί με τους "επίορκους" και παρανομούντες δημόσιους υπάλληλους. Ο αρχηγός του κόμματος των προοδευτικών Φιλελευθέρων Γεώργιος Καφαντάρης επιστρέφει "θριαμβευτής" από το εξωτερικό έχοντας καταφέρει να συνάψει δάνειο και να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της Ελλάδας (σας θυμίζει τίποτα;;;). Πλήθη τον υποδέχονται στον σιδηροδρομικό σταθμό κι αυτός ανακαλεί στην τάξη τους δημόσιους υπάλληλους που "παρεξήγησαν το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι" κι έδωσαν το "σύνθημα της εξολισθήσεως" ενώ είναι εκείνοι "οίτινες εκπροσωπούν εν τω τόπω την έννοιαν της τάξεως και της πειθαρχίας...", προσθέτοντας με νόημα ότι αυτά δεν γίνονται ούτε στη Ρωσία...

Σε απάντηση, στις 25-1-1928 η Εκτελεστική Επιτροπή της ΣΔΥ καταθέτει υπόμνημα προς τη Βουλή, την Κυβέρνηση και τον λαό. Πιθανολογείται ότι ο συντάκτης του υπομνήματος -ή τουλάχιστον της παραγράφου που ακολουθεί- ήταν ο Κώστας Καρυωτάκης, ο οποίος είχε μόλις εκλεγεί στη θέση του Γ.Γ. της ΕΔΥΑ (Ένωσης Δημοσίων Υπαλλήλων Αθηνών). Στη θέση αυτή δεν θα παρέμενε για πολύ, καθώς υφίστατο τον απηνή διωγμό του προϊσταμένου του Υπουργού Προνοίας και Αντιλήψεως Μ. Κύρκου (πατέρα του Λεωνίδα) εξαιτίας υπομνήματος που είχε καταθέσει προσωπικά και με το οποίο κατήγγειλε μια σειρά από ατασθαλίες στο έργο της Αποκαταστάσεως των προσφύγων. Ο διωγμός του θα συνεχιστεί με τη μετάθεσή του στην Πάτρα, κι από εκεί στην Πρέβεζα, με τα γνωστά σε όλους αποτελέσματα...

Ας σημειωθεί ότι αν πράγματι συντάκτης της παραγράφου είναι ο Καρυωτάκης δεν έχουμε να κάνουμε με έναν παθιασμένο επαναστάτη που βρίσκει ευκαιρία να αμφισβητήσει τη νομιμότητα του αστικού συστήματος, αλλά με έναν υπάλληλο που η κοινωνική του εμπειρία τον οδηγεί να εγκαταλείψει την παραδοσιακή για τους κρατικούς λειτουργούς νομιμοφροσύνη και να υποστηρίξει το δικαίωμα της απεργίας αποκλειστικά στο δίκαιο του αδικημένου μισθωτού. Πρόκειται για μια λαμπρή στιγμή ταξικής αυτοσυνειδησίας, και η ποιητική ευαισθησία δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να της προσδίδει το ανθρωπιστικό της βάθος. Ας απολαύσουμε το σχετικό απόσπασμα της ανακοίνωσης, υπόδειγμα συνδικαλιστικής στάσης, αλλά και εξαιρετικό δείγμα ζωντανού λόγου, που χρησιμοποιεί την πιο αιχμηρή ειρωνεία, κι ας προβληματιστούμε για τη φτώχεια και το ψευτοεπίσημο ύφος που υιοθετούν σήμερα τις περισσότερες φορές οι ανακοινώσεις των συνδικαλιστικών μας οργανώσεων, με αποτέλεσμα να μην αγγίζουν συγκεκριμένα και να πείθουν ελάχιστα τους εργαζόμενους...

"Η υπαλληλική τάξις φρονεί ακόμη ότι το δικαίωμα της απεργίας δεν είναι αναγκαστική συνέπεια του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι, καθ’ όσον η διεθνής και η ημετέρα υπαλληλική κίνησις έχει να μας παρουσιάση απειρίαν κατά μέρος δημοσιοϋπαλληλικών απεργιών, καίτοι οι απεργήσαντες υπάλληλοι εις ουδεμίαν υπαλληλικήν οργάνωσιν ανήκον, ουδ’ ίχνος υπαλληλικής οργανώσεως κατά την έκρηξιν της απεργίας υφίστατο. Η απεργία είναι καθ’ ημάς, εν γεγονός, εν είδος φυσικού φαινομένου, το οποίον λαμβάνει χώραν και εκρήγνυται όπως ο κεραυνός ή η καταιγίς. Είναι μία συσσώρευσις και συμπύκνωσις δυσαρεσκειών και απογοητεύσεων του μισθωτού, ο οποίος εις μίαν δεδομένην στιγμήν αγανακτήσεως και παραφοράς δεν έχει ανάγκην να έχη υπαλληλικήν οργάνωσιν όπως απεργήση˙ συνεννοείται σχεδόν αυτομάτως μετά των άλλων καταδυναστευομένων μισθωτών και η έκρηξις επέρχεται αυτομάτως. Επομένως, καθ’ ημάς, το ζήτημα της απεργίας δεν τίθεται, εάν ο υπάλληλος έχη δικαίωμα ή μη απεργίας από απόψεως δημοσίου δικαίου ή της κειμένης σωματειακής νομοθεσίας. Η απεργία είναι εν γεγονός το οποίον δεν εξετάζεται από απόψεως νομιμότητος, όπως δεν εξετάζει κανείς εάν βρέχη ή δεν βρέχη κατά Σύνταγμα ή κατά Νόμον, πεινά κανείς νομίμως ή δεν πεινά, έχομεν κυκλώνα ή θαλασσοταραχήν ή εκρήγνυται κεραυνός σύμφωνα με το Σύνταγμα ή με τους κειμένους νόμους και το υπαλληλο-σωματειακόν ισχύον δίκαιον. Περιττόν λοιπόν ευρίσκομεν τον κόπον του κ. αρχηγού των προοδευτικών Φιλελευθέρων να ζητή παραδείγματα εκ της Σοβιετικής Ρωσίας, διότι αν δεν βρέχη εις την Μόσχαν, βρέχει εις το Λονδίνον".

Αυτό το τελευταίο παραπέμπει στη μεγάλη απεργία του 1926 που είχε συνταράξει τη Μεγάλη Βρετανία αλλά και όλη την Ευρώπη...

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η κυβέρνηση έσπευσε άμεσα με έκτακτο νομοσχέδιο να απαγορεύσει και ρητά την απεργία στους δημόσιους υπαλλήλους (πράγμα που αργότερα ολοκληρώθηκε με το Ιδιώνυμο του 1931). Ωστόσο οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν τρομοκρατήθηκαν. Σε μια πρωτοφανή σε πλήθος και σε πάθος συγκέντρωση στο θέατρο Αλάμπρα, στις 9 Μάρτη 1928 οι συγκεντρωμένοι αποφασίζουν ομόφωνα την κήρυξη απεργίας και συγκροτούν διαδήλωση προς τη Βουλή που διαλύεται από την Αστυνομία. Την επόμενη μέρα συγκεντρώθηκαν συνταξιούχοι δημόσιοι υπάλληλοι με συνθήματα «Ζήτω η πατρίς», «Ζήτω το κράτος» και «Κάτω η απεργία» με σκοπό να αποδοκιμάσουν τας "οχλοκρατικάς εκδηλώσεις" της προηγουμένης και να δηλώσουν έτοιμοι να αναλάβουν απεργοσπαστική υπηρεσία αν παραστεί ανάγκη (κατά τα πρότυπα της καλής κοινωνίας της Βρετανίας που είχε μετατραπεί σε απεργοσπαστικό μηχανισμό το 1926).

Δυστυχώς η συνέχεια ήταν απογοητευτική, καθώς η ηγεσία της ΣΔΥ παρασύρθηκε από την παρελκυστική τακτική της κυβέρνησης (επιτροπές μελέτης και άλλα συναφή) και η απεργία ματαιώθηκε, σπέρνοντας την απογοήτευση στους δημόσιους υπάλληλους σαν τον Καρυωτάκη που την είχαν πιστέψει…

Οι εποχές μας είναι σίγουρα διαφορετικές, πώς να αποφύγει όμως κανείς τον πειρασμό να προβεί σε παραλληλισμούς ;;;